Fietsen staan centraal bij Historische Vereniging

ZUIDLAREN - De Historische Vereniging Zuidlaren organiseerde woensdag de vijfde bijeenkomst van het seizoen 2023-2024. 

Voorzitter Hennie Fidder opende met een woord van welkom de vergadering en liet weten dat de vereniging momenteel in overleg is met de bibliotheek over de mogelijkheden om het Erfgoedcentrum van de vereniging, dat zich momenteel op de bovenverdieping van het bibliotheekgebouw bevindt, te verplaatsen naar beneden. Het centrum wordt daarmee voor iedereen toegankelijker.

De spreker was dit keer Jos Rietveld. Hij heeft geografie gestudeerd en in de gezondheidssector gewerkt als directeur van de GGD Groningen. Zijn hobby was het bezig zijn met oude fietsen en met name die van het merk Fongers. Ter ondersteuning van zijn verhaal had hij een originele fiets uit 1901 meegenomen. De grondlegger van het merk was Albert Fongers (in 1841 geboren in Warffum), die opgroeide in een arm milieu. Zo verbleef hij rond 1850 met zijn ouders enkele jaren in de bedelaarskolonie Ommerschans. Albert werd smidsknecht in de stad Groningen en nam in 1871 een smidse over aan het Nieuwe Kerkhof, waar hij in 1885 voorzichtig met de fabricage van rijwielen begon. De fiets was toen nog een zeer exclusief product dat alleen door de rijke bovenlaag van de bevolking kon worden aangeschaft. 

De zaken gingen goed en in 1896 richtte Fongers met hulp van derden een NV op, om in 1897 een hypermodern fabriekspand aan de Hereweg te bouwen, waar rijwielen in een combinatie van industriële precisie en ambachtelijk handwerk werden vervaardigd. In 1890 werkte men een 80-urige werkweek voor 2,50 gulden per week. Veel fietsen werden geëxporteerd naar Nederlands-Indië, destijds een kolonie van Nederland. Tot 1960 was dat land een belangrijke afnemer van fietsen, net als de overheid, vooral voor het leger en de politie. Ook leden van het Koninklijk Huis fietsten jaren op Fongers-fietsen. Eind jaren ‘50, begin jaren ‘60 kwam de klad in de fietsenbranche, wat het einde van dit bekende merk betekende. 

Na en tijdens de presentatie werden verschillende vragen gesteld aan Rietveld, die door de voorzitter werd bedankt voor zijn bijdrage, ondersteund door een applaus van het aanwezige publiek. Als dank voor zijn presentatie kreeg hij een attentie mee naar huis.