Film ‘Defiant Requiem’ in synagoge Zuidlaren

ZUIDLAREN - De film Defiant Requiem (provocerend requiem) wordt op zondag 30 april om 15.00 uur vertoond in de synagoge van Zuidlaren. 

De film gaat over een uitvoering van het requiem van Verdi door gevangenen in concentratiekamp Theresienstadt; als troost, maar ook als daad van verzet. Tussen 1941 en 1945 zijn meer dan 140.000 Joden in de Tsjechische vestingstad Terezín (Theresienstadt) geïnterneerd, nadat de oorspronkelijke bevolking was weggestuurd. Aanvankelijk werden vooral Tsjechische Joden in het kamp ondergebracht, maar vanaf 1942 werden ook Duitse, Oostenrijkse, Hongaarse, Deense en Nederlandse Joden naar Theresienstadt gedeporteerd. De Joodse gevangenen leefden onder onmenselijke omstandigheden: honger, ziekte en uitputting naast de terreur van de bewakers en de permanente dreiging van de transporten naar Auschwitz en Treblinka. Meer dan 30.000 mensen stierven in het kamp zelf, 90.000 zijn in de vernietigingskampen vermoord.

Een van de gevangenen was de Tsjechische dirigent en pianist Rafael Schächter, die een partituur van Verdi’s Requiem bij zich had. Met een koor van 150 medegevangenen studeerde hij eind 1943 het anderhalf uur durende muziekstuk in. Het zingen van het Requiem werd een daad van verzet tegen de nazi’s. De laatste uitvoering vond plaats op 23 juni 1944, in het bijzijn van vertegenwoordigers van het Rode Kruis en hooggeplaatste nazi’s, onder wie waarschijnlijk Adolf Eichmann. Voor Schächter en de meeste koorleden kwam de feitelijke bevrijding te laat. Enkele maanden na het bezoek van het Rode Kruis werden ze vermoord in Auschwitz of in een ander kamp.

In 2013 ging de documentaire Defiant Requiem in première, die gaat over de totstandkoming van het bijzondere concertdrama. De film is sindsdien op verschillende festivals getoond en op de Amerikaanse televisie uitgezonden. Ook in Amsterdam is deze documentaire film vertoond. De bedoeling was deze uitvoering en film te vertonen in het voorjaar 2020 ter gelegenheid van 75 jaar bevrijding, maar door de coronaperikelen kon dit toen niet doorgaan. De toegang voor de filmvertoning in de synagoge in Zuidlaren is gratis.