Schade aan een oever door beverratten.
Schade aan een oever door beverratten.

Waterschappen vangen opnieuw minder muskus- en beverratten

Algemeen

REGIO - De waterschappen Noorderzijlvest, Hunze en Aa’s, Drents Overijsselse Delta en Vechtstromen hebben vorig jaar 9 procent minder muskusratten gevangen dan in 2021. De vangsten daalden in totaal van 7591 muskusratten in 2021 naar 6950 in 2022. Ter vergelijking: tien jaar geleden vingen de waterschappen in Noordoost-Nederland nog 65.009 muskusratten.

Ook de beverrattenvangst daalde in 2022. In 2022 waren dit er 314, tegenover 406 in 2021. Nederland heeft geen eigen populatie beverratten. Ruim 95 procent van de vangsten vindt plaats direct langs de grens met Duitsland. Als gevolg van opeenvolgende zachte winters en een minder goed georganiseerde bestrijding in Duitsland is de beverratpopulatie daar nog steeds omvangrijk. Door lokale inzet in Duitsland is de instroom van beverratten naar Nederland regionaal afgenomen. Als beverratten direct langs de grens worden gevangen, wordt voorkomen dat ze zich opnieuw over het hele land verspreiden.

Muskus- en beverratten komen van nature niet voor in Nederland; ze zijn hier door menselijk handelen beland. Ook hebben de dieren hier nauwelijks natuurlijke vijanden. Ze worden bestreden omdat ze schade toebrengen aan waterkeringen en oevers, door holen en gangen in dijken te graven. Ook maken ze nestkommen met uitgebreide ondergrondse gangenstelsels. Zo veroorzaken ze verzakkingen in dijken en kades. In het ergste geval kan een dijk of kade doorbreken en een polder onder water lopen.

De muskus- en beverratten vormen ook een bedreiging voor de biodiversiteit. De dieren staan daarom allebei op de Europese lijst van invasieve soorten. Ze eten planten als riet en lisdodde weg, en verdringen daardoor inheemse diersoorten zoals de zwarte stern, de roerdomp en de kleine karekiet. Deze vogels leven in het riet, waar ook de muskus- en beverratten hun leefomgeving hebben.

De bestrijding van muskus- en beverratten is in Nederland bij wet geregeld. Het doel is om de populatie zo klein mogelijk te houden, zodat schade beheersbaar is. In 2019 besloten de waterschappen om - net als de beverrat - ook de muskusrat terug te dringen tot de landsgrens. De waterschappen streven ernaar dat er in 2034 in het binnenland van Nederland geen levensvatbare populatie meer is.